صحنه‌ی ارزان نویسنده: امیر بهاری

وقتی موسیقی بر مبنای کلام آهنگسازی می‌شود بالطبع آهنگساز خواننده را مهمترین عنصر دانسته‌است و اگر خواننده ضعیف باشد، آن هم در سبک راک، اجرا ناموفق و حوصله سربر از آب در می‌آید. کنسرت گروه «داتار» در سی‌و‌سومین جشنواره‌ی موسیقی فجر این چنین بود.

خواننده که لیدر گروه بود و ده سالگی فعالیت موسیقایی‌اش را روی صحنه جشن گرفت، ظاهراً چندان چیزی از تکنیک‌های آوازخوانی نمی‌دانست و سعی می‌کرد با فریاد زدن ابیاتی نامفهوم را به زبان بیاورد. در واقع احتمالاً به بهانه‌ی اینکه خواننده «آلترنیتو» است، اینگونه داد و فریاد می‌کرد. او در تلاش بود یک خواننده آلترنیتو مثل کیان پورتراب (گروه کامنت) باشد ولی بیشتر یادآور ناتوانی بهرام رادان در خوانندگی (در آلبوم روی دیگر) بود. به خوانندگان مطرح این سبک دقت کنید؛ آنچه روی صحنه از آنها می‌شنوید آوازی آلترنتیو است نه دادوفریاد آلترنتیو! به‌هرحال، بهتر است خواننده آوازخواندن بلد باشد، حتی اگر تصمیم دارد عمداً خارج و نادرست بخواند یا حتی اصلا آواز نخواند. مثل مارک نافلر که کاملاً بر تکینک‌های خوانندگی آگاه است ولی ترانه را عمداً شبیه حرف زدن می‌خواند و درعین‌حال کارش با حرف زدن فرق دارد.

البته اینکه خواننده کارش را درست انجام نمی‌داد به این معنی نیست که بقیه گروه خوب بودند. منهای طاها مظاهری، گیتاریست جوان و با استعداد گروه، مابقی هم چندان کار خاصی انجام نمی‌دادند. درامز بیشتر سر و صدا می‌کرد تا اینکه یک ریتم مشخص را بنوازد. نت‌ها را تقریباً سرضرب می‌نواخت ولی برای رسیدن به بیان در یک ریتمِ مشخص، صرفِ نواختن سرضرب نت‌ها کافی نیست. نوازنده وقتی ملودی را درک کند آن را درست می‌نوازد. چیزی که ظاهراً در مورد نوازنده‌ی درامز اتفاق نیفتاده بود.

موسیقی کار که توسط نیما رمضان تنظیم شده بود به حال و هوای کامنت (گروه مطرح راک ایرانی که بی سر و صدا منحل شد) نزدیک بود با این تفاوت که اعضای گروه توانایی نوازندگان کامنت را نداشتند. اگر در یک گروه راک تنظیم‌کننده عضوی خارج از گروه باشد، بعید است ماحصل خوبی درکار باشد. در واقع اجرای داتار خود تأکید بر این نکته دارد که یک گروه راکِ مؤلف بهتر صدا می‌دهد تا گروهی که ترانه و تنظیم‌هایش از دیگران است.

اینکه یک گروه اولین اجرای رسمی را در جشنواره‌ی موسیقی فجر تجربه کند محل بحث است ولی پرسش اصلی چیز دیگری است: چرا گروهی با این کیفیت باید در کنار داماهی، جالبوت و ابراهیم علوی در بخش تلفیقی جشنواره موسیقی فجر روی صحنه برود؟ فارغ از موسیقی قوی یا ضعیف، این گروه‌ها حداقل آثارشان را درست اجرا می‌کردند اما «داتار» هنوز راه زیادی دارد تا به چنین صحنه‌ای دعوت شود.

عکس‌ها از هلیا سعیدی